Çanlar BP için çalıyor

Meksika Körfezi’ndeki çevre felaketi devam ediyor, BP için iyi haberler gelmiyor.

Evren Gülyaşar
(BTNet)

20 Nisan’dan beri dünyanın kanayan yarası olan Meksika Körfezi’ndeki sızıntının sona erdirilmesi için Amerika Başkanı Barack Obama’nın BP’ye verdiği süre dün akşam itibariyle doldu. Ancak BP’den beklenen olumlu açıklama gelmedi. Felaketten geriye kalanlar ise pek iç açıcı görünmüyor.

20 Nisan’daki sızıntıya yol açan patlamada 8 kişi hayatını kaybetmişti. İlk patlamada yaşanan şokun ardından petrol rezervinin sahibi olan British Petroleum (BP) sızıntının giderilmesi için yoğun çalışmalara başladı. Öncelikle BP’nin robot denizaltıları devreye girdi. Ancak robot denizaltıların girişimlerinin yeterli olmayacağı çok kısa sürede belli oldu.

Denizaltıların hayal kırıklığı sürerken ara vermeden yeni girişimlere geçildi. Önce 98 tonluk dev bir tıpayla sızıntı engellenmeye çalışıldı. Ancak dev tıpanın donması sonucu bu girişim de başarısızlıkla sonuçlandı. Çamurla sıvamaya çalışmak, basıncı azaltarak sızıntıyı kesmeye çalışmak da fayda etmedi.

Sızıntının olduğu yerin tamamen kesilip yerine yenisinin takılması planı da işe yaramadı. Artık daha önce Rusların birçok kez yaptığı iddia edilen ufak çaplı bir patlamayla suyun altında kayaların sızıntının üzerine yığılması gibi çılgınca bir plan konuşulmaya başlamıştı. Ancak bu plan da uygulanamadan gelen tepkiler ve endişeler üzerine rafa kaldırıldı.

Sonuçsuz çabalardan sonra konuya ciddiyetle eğildiğini her fırsatta belirten Obama, felaketin giderilmesi için BP’ye yeni faturalar kesmeyi planlıyor. Zaten yaşanan olaylardan sonra hisselerinde yüzde 40’lık bir düşüş görülen BP’ye felaketin bilançosu neredeyse 2 milyar dolara mal oldu. Bunların yanı sıra 51 binden fazla hasar tazminat davasıyla karşılaşan BP, bunların 26 binden fazlası için 62 milyon dolarlık ödeme yaptı. Obama’nın da bahsettiği yeni fatura ve şirketin yöneticilerinin 15 yıllık hapsinin istenebileceği söylentileri, şirketin geleceğini tartışılır hale getirdi. Sonunda da bu duruma sessiz kalamayan İngiltere araya girdi.

İngiltere Başbakanı David Cameron konuyla ilgili Barack Obama’ya BP’nin iki ülke için ekonomik değerinden bahsedip, çevre felaketinin tüm sorumluluğunu bu şirkete yıkılmaması gerektiğini söyledi. Obama bu konuşmalara rağmen pek yumuşamadı.

BP ve Obama yakın zamanda bir araya gelerek körfezin temizliği ve planlar hakkında görüşecek, ancak şirketin bu görüşmeden sağ çıkma ihtimali gün geçtikçe azalıyor. Bağımsız bir fon oluşturulup ödemelerin buradan yönetilmesini teklif etmesi beklenen Amerika Başkanı konuyla ilgili BP’ye büyük baskı yapıyor. Obama’nın BP’den 20 milyar dolarlık bir fon oluşturmasını istemesi bekleniyor.

Bu arada Exxon Mobil, Shell ve Chevron gibi diğer büyük petrol şirketleri yaşanan kazada ihmaller olduğunu düşünüyor. Bu durum BP’yi iyiden iyiye yalnız bırakıyor.

BP için durum böyleyken, çevreye verilen zararın geri dönüşümü için yarım yüzyıllık bir sürenin gerekebileceği konuşuluyor. Amerika’nın Alabama ve Florida eyaletlerindeki kumsallar boşaltıldı. Ekolojik dengenin büyük ölçüde bozulduğu körfezde olayın sadece bölgeyi değil, tüm Pasifik Okyanusunu etkilemesi, türlerin yer değiştirmesi ve canlı çeşitliliğinin azalması bekleniyor.